Według danych GUS za 2015 rok udział powierzchni gruntów leśnych w powierzchni lądowej kraju wynosi aż 31 %, z czego ponad 80 % stanowi własność publiczną. Zeszłoroczne zmiany przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 roku o lasach, przyznają Lasom Państwowym prawo pierwokupu (od 30 kwietnia 2016 r.), co tym bardziej sprzyja powiększeniu publicznych areałów. Co zatem przeciętny Kowalski musi wiedzieć o zbyciu lasu i jak to wygląda?
Niewątpliwie po 30 kwietnia 2016 roku zbycie lasu nieco się skomplikowało i ograniczyło prawo własności ich właścicieli, w szczególności w zakresie rozporządzenia lasem. Skarb Państwa ma uprawnienie do skorzystania z prawa pierwokupu za cenę wskazaną w umowie, a gdy zdaniem nadleśnictwa cena rażąco odbiega od rzeczywistości, po cenie ustalonej przez sąd.
Prawo pierwokupu Skarbu Państwa nie przysługuje w sytuacji, gdy nabywcą jest małżonek zbywcy, krewni lub powinowaci w linii prostej bez ograniczenia lub w linii bocznej do trzeciego stopnia, przysposobiony lub przysposabiający, osoby związane stosunkiem opieki lub kurateli, jednostka samorządu terytorialnego.
Procedura zbycia lasu:
KROK 1
Znajdujemy nabywcę, z którym ustalamy wszystkie elementy transakcji, w szczególności cenę. Udajemy się do notariusza, który sporządza umowę.
KROK 2
Notariusz o treści umowy zawiadamia nadleśniczego właściwego ze względu na miejsce położenia gruntu.
KROK 3
W terminie 1 miesiąca od dnia otrzymania zawiadomienia prawo pierwokupu może być wykonane przez Lasy Państwowe poprzez złożenie oświadczenia w formie aktu notarialnego u notariusza, który zawiadomił o treści transakcji. W przypadku złożenia oświadczenia o skorzystaniu z prawa pierwokupu, notariusz doręcza takie oświadczenie sprzedawcy.
UWAGA! Obecna treść przepisu pozbawia zbywcę możliwości odstąpienia od sprzedaży nieruchomości w przypadku wykonania prawa pierwokupu, nawet jeżeli cena została ustalona w sposób urzędowy.
KROK 4
Nadleśniczy w przypadku, gdy uzna, że cena określona w umowie sprzedaży rażąco odbiega od wartości rynkowej gruntu, może w terminie 14 dni od złożenia oświadczenia o wykonaniu prawa pierwokupu wystąpić do sądu o ustalenie ceny tego gruntu. Wówczas sąd ustala wartość gruntu zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami. Po ustaleniu wartości transakcja jest finalizowana.
UWAGA! Grupa posłów złożyła projekt ustawy zmieniającej procedurę zbywania lasów, mający na celu zwiększenie ochrony własności prywatnej (na dzień 21.06.2017 roku projekt jest na etapie I czytania w komisjach).