Droga konieczna jest ustanawiana:
- gdy nieruchomość nie ma bezpośredniego dostępu do drogi publicznej,
- gdy nieruchomość wprawdzie ma bezpośredni dostęp do drogi publicznej, ale jest on nieodpowiedni.
Brak dostępu wydaje się sprawą oczywistą i nie wymaga tłumaczenia. Natomiast jeżeli chodzi o „brak odpowiedniego dostępu” tu zaczynają się schody. To sąd w sprawie o ustanowienie drogi koniecznej na podstawie ustalonych okoliczności faktycznych konkretnej sprawy decyduje, czy rzeczywiście określona nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej.