Bardzo często osoby stojące przed widmem rozwodu w pierwszej kolejności zaczynają rozmowę od kwestii majątkowych. Część osób nawet żyje w świadomości, że równocześnie z rozwodem sąd dzieli także majątek. Co do zasady tak nie jest, ale czy jest to niemożliwe?
Sprawa rozwodowa sama w sobie jest przepełniona emocjami, niejednokrotnie okupiona ogromnym żalem, smutkiem, poczuciem porażki. To główny powód, aby jednak zakończyć wszystkie sprawy szybko i najmniej bezboleśnie – szybkie wyrwanie plastra, zamiast powolnego i bolesnego.
Podział majątku wspólnego w rozwodzie
Prawo rodzinne umożliwia dokonanie podziału majątku wspólnego w sprawie rozwodowej. Jest to możliwe, ale tylko pod warunkiem, że „przeprowadzenie podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu”. Powyższe sformułowanie w praktyce sprowadza się do sytuacji, gdy obie strony doszły do porozumienia. Porozumienie to musi obejmować skład majątku wspólnego, jego wartość oraz sposób podziału. Czyli jeżeli przedstawimy sądowi gotowe rozwiązanie, to o ile nie będzie sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego i nie będzie zmierzało do obejścia prawa, to w wyroku rozwodowym dokona podziału majątku wspólnego.
[dropshadowbox align=”none” effect=”curled” width=”auto” height=”” background_color=”#dcfec9″ border_width=”1″ border_color=”#dddddd” ]„W interesie szybkiej normalizacji stosunków majątkowych stron wskazane jest przeprowadzenie częściowego podziału majątku wspólnego, jeżeli tylko co do części majątku wspólnego możliwe jest dokonanie jego podziału bez spowodowania nadmiernej zwłoki postępowania. Dotyczy to w szczególności podziału majątku wspólnego w zakresie jego podstawowego składnika, jakim jest mieszkanie własnościowe lub spółdzielcze, samo lub wraz z przedmiotami urządzenia domowego.” Uchwała SN(CI) z 13.01.1978 r., III CZP 30/77, OSNC 1978, nr 3, poz. 39[/dropshadowbox]
Kolejnym czynnikiem, który uniemożliwi dokonanie podziału majątku wspólnego w trakcie rozwodu, to skomplikowanie podziału majątku wspólnego. Mamy z nim do czynienia np. przy fizycznym podziale nieruchomości, albo wyodrębnieniu dwóch odrębnych lokali w budynku na wspólnej nieruchomości. Wówczas wymagane opinie często wielu biegłych sądowych znacznie przedłużają sprawę. Jeżeli, w skład majątku wspólnego wchodzą dodatkowe roszczenia, rozliczenia z tytułu nakładów, wydatków, to procedura się komplikuje i wydłuża. Często także uniemożliwia dokonanie podziału majątku wspólnego nieuregulowany stan prawny nieruchomości (link). Również sąd nie zgodzi się na dokonanie podziału majątku wspólnego w trakcie rozwodu.
A może ugoda w trakcie rozwodu?
Niewiele osób, też nawet samych prawników wie, że istnieje możliwość zawarcia w trakcie postępowania rozwodowego ugody dot. podziału majątku wspólnego. Jednak jak z prawie wszystkim, ma to swoje haczyki. Otóż ugoda taka będzie obowiązywać dopiero od uprawomocnienia się rozwodu. W praktyce nigdy nie spotkałam się z takim rozwiązaniem, ale faktycznie jest możliwe.
[dropshadowbox align=”none” effect=”curled” width=”auto” height=”” background_color=”#dcfec9″ border_width=”1″ border_color=”#dddddd” ]„Nie jest wyłączone dokonanie przez strony w procesie o rozwód podziału majątku wspólnego w drodze ugody sądowej, z tym jednak zastrzeżeniem, że taka ugoda stanie się skuteczna z chwilą prawomocnego orzeczenia rozwodu. Z tą więc dopiero chwilą może być ona zaopatrzona w klauzulę wykonalności.” Uchwała SN(CI) z 13.01.1978 r., III CZP 30/77, OSNC 1978, nr 3, poz. 39.[/dropshadowbox]
Podział majątku wspólnego a opłata
Wielu zapewne z was pomyślało, że może dokonanie podziału majątku wspólnego w trakcie rozwodu ograniczy koszty. I tak, i nie.
Niezależnie od opłaty za rozwód – 600 zł, należy ponieść też opłatę od wniosku o podział majątku wspólnego w kwocie 1.000 zł.
Poza opłatą, o ile strony są zgodne co do wartości majątku wspólnego, nie ma konieczności korzystania z opinii biegłych, to nie poniosą dodatkowych kosztów. Brak dodatkowych opłat z tytułu opinii biegłych sądowych niewątpliwie ogranicza wydatki.
Kiedy podział majątku w trakcie rozwodu jest prawomocny?
Bardzo ważna kwestia, postanowienia dotyczące podziału majątku wspólnego nie mogą stać się prawomocne przed uprawomocnieniem się rozwodu. Zasadą jest, że podział majątku wspólnego jest możliwy dopiero po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej. Podział w rozwodzie jest wyjątkiem od tej zasady. Z tych względów nie może dojść do podziału majątku wspólnego zanim nie dojdzie do uprawomocnienia się rozstrzygnięcia co do rozwodu.
Adw. Ewelina Witkowska – Kowalczuk
tel. 507 823 331
e-mail: adwokat.witkowska@gmail.com
regulowanie stanu prawnego nieruchomości
UWAGA! Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, nie może być traktowany jako porada prawna, opinia prawna. Każda sprawa jest inna i przed podjęciem działań prawnych, zaleca się konsultację z adwokatem, który uwzględni wszystkie indywidualne okoliczności danej sprawy.
UWAGA 2! Informacje i stan prawny opisany w artykule są aktualne na dzień jego sporządzenia.