Wielokrotnie zdarza się, że udział jednego ze współwłaścicieli obciąża hipoteka. W przypadku fizycznego podziału nieruchomości na kilka mniejszych, każda z tych nieruchomości jest obciążona hipoteką na takim samym udziale (hipoteka łączna). Czy w takim razie możliwym jest zniesienie współwłasności i uniknięcie obciążenia na nieruchomości przez współwłaściciela, którego udział nie jest zabezpieczony hipoteką? Jak pozbyć się hipoteki na udziale?
Przykład
Wyobraźmy sobie, że nieruchomość o powierzchni 2.400 m2 stanowi współwłasność X, Y i Z w częściach równych po 1/3. Udział X jest obciążony hipoteką. Współwłaściciele zdecydowali znieść współwłasność przez podział w naturze. Podzielili przedmiotową nieruchomość na 3 mniejsze – każda o powierzchni 800 m2. Niestety, również po podziale, w każdej z tych nieruchomości udział X – 1/3 – będzie obciążony hipoteką.
Udział we współwłasności nieruchomości może być przedmiotem hipoteki umownej, przymusowej i ustawowej. Możliwość obciążenia przez współwłaściciela przysługującego mu udziału wynika z jego uprawnienia do rozporządzania nim bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 KC).
Czy jest możliwość dokonania zniesienia współwłasności bez obciążenia udziału hipoteką?
Na szczęście, wskutek orzeczenia TK, w 2013 roku do naszego porządku prawnego ustawodawca wprowadził przepisy chroniące w takiej sytuacji współwłaścicieli, których udziały nie są obciążone. Wystarczy, że dokonamy zniesienia współwłasności poprzez przyznanie każdemu ze współwłaścicieli jednej z nowopowstałych nieruchomości. Wówczas pierwotna hipoteka obciążająca każdą z nowopowstałych działek wskutek zniesienia współwłasności przekształca się na hipotekę obciążającą całą nieruchomość współwłaściciela, który ma obciążenie. W naszym kazusie X otrzyma nieruchomość, która w całości będzie obciążona hipoteką. Natomiast Y i Z otrzymają nieruchomości bez obciążenia hipotecznego.
Czy pomoc adwokata jest potrzebna?
W sprawach o zniesienie współwłasności, nawet tych na pozór prostych, warto żebyśmy zaufali fachowcom. Adwokat dopilnuje, aby zniesienie współwłasności przebiegło w sposób prawidłowy, z zabezpieczeniem interesów klienta.
adw. Ewelina Witkowska-Kowalczuk
tel. 507 823 331
czytaj także: Sprawdź stan prawny przed zakupem nieruchomości link
inne interesujące tematy: podział nieruchomości budowlanej – krok po kroku link
Białystok, Łomża, Grajewo, Mońki, Bielsk Podlaski i całe woj. podlaskie